İnsanlar dört kısımdır.
BİRİNCİSİ: Kalbsiz ve dilsizdir. Asi ve hissizdir. Allah (CC) buna hayır vermemiştir.
Sebebi: Bu ve benzerleri, hayrı istemezler, hayır yolunu sevmezler. Şu var ki; Bir
gün Allah (CC) rahmeti iktizası bunları yola getirir. Kudret eli bunların kalbine iman
ışığı tutar. Eğer istidatları varsa onlar da hak yola girerler.
Ama sakın bunlardan olma, onların ahlakını alma, onların hareketlerine katılma…
Hikmeti ise: Onlar azap, gazap ve felaket insanlarıdır. Yerleri cehennemdir,
arkadaşları şakilerdir. Ancak ilim sahibi isen, onlara yakınlık sana zarar vermez.
Çünkü onlara hayrı öğreten, doğru yolu gösteren bir insan olursun. Eğer kendine
güveniyorsan onların arasına gir ve Hakk’a (CC) davet et. Onlara doğru yolu öğret,
hak yola çağır. Görürsün ki; bu sohbetin hoş oluyor. Allah (CC) sana, Resullerin
(AS), Nebilerin (AS) kadar sevap verir. Bunu anlatmak için Hz. Peygamber (SAV) Hz.
Ali’ye (KV) buyurduğu bir Hadis-i Şerifi nakletmek yeter:
bütün mülke bedeldir.”
İKİNCİSİ: Dili vardır, kalbi yoktur. Herkese hikmetten konuşur ama kendisi amel
etmez. İnsanları doğru yola çağırır, kendisi kaçar. Başkasının hatasını büyük görür
ama kendisi durmadan yapar. Allah’a (CC) karşı edep ve terbiye yollarını öğretir
fakat kendisi büyük günahları işlemeye devam eder. İnsanlar arasında iyi görünür,
yalnız kalınca önüne geleni yutan hayvana benzer.
Peygamber (SAV) Efendimiz bu adamın durumuna işaret ederek:
Buyurmuşlardır. Diğer bir Hâdis-i Şerifleriyle de:
Buyurmuştur…
Allah (CC) cümlemizi bu gibilerden korusun.
Bu zümreden çekin ve kaç, tatlı dili seni yakalar. Güzel (!) sözü seni aldatır. Günah
ateşi seni yakar. Onun manevi kir kokusu seni öldürür.
ÜÇÜNCÜSÜ: Kalb sahibidir, ama dili yoktur. Halbuki o Allah’a (CC) tam inanmıştır.
Allah (CC) da onu halkından gizlemiştir. Onun üzerine manevi bir örtü çekmiştir.
Gözünü halktan kapatmıştır. Bu insan yalnız kendi ayıbını görür ve onu gidermeye
çalışır. Kalbi tevhid nuru ile doludur. Bu nur, insanlar arasına karışmanın
güçlüğünü, onların ağzından çıkan sözün boşluğunu gösterir. O insan, selametin;
sükütta, sessizlikte ve yalnızlıkta olduğunu bilir. Peygamber (SAV) Efendimizin şu
hadisi-i Şerifini candan duymuştur.
O muhterem insan her şeyi can kulağı ile dinler, bu dinledikleri arasında şu da
vardır:
Bu zat velidir. Allah (CC) onu kötülüklerden esirgemiştir. Daima selamet içinde
olur. Akıl ve fikir sahibidir. Allah’ın (CC) rahman sıfatı onda tecelli etmiştir. Hayırlı
insanla arasında, bu gibileri seçilir. Bu gibilerden hem hayır umulur, hem de
arkadaşlık edilir. Hakk (CC) onun işini gördürür, halk onu sever. Sen de sev, ona
yaklaş… Böyle yaparsan, Allah (CC) da seni sever. Bu gibi seçkin kulları ara, onların
hürmetiyle yüce Allah (CC) seni sevgili kulları ve salih kişiler arasına katar.
DÖRDÜNCÜSÜ: En yüksek derece buna verilmiş ve melekut aleminde kendisine:
Adı verilmiştir. İşte Hazter-i Nebi (SAV) bu büyük zatın şanını tarif ederken şöyle
buyurmuştur:
aleminde ona, AZÎM ismi verilir.”
Bu zat, alim-i billah’tır. Mertebeler ölçülürse en yüksek derece onun olduğu ortaya
çıkar. Dinin hikmet yönünü en iyi bilen odur. Allah-ü Teala (CC) birçok bilinmeyen
ilimleri onun kalbine yerleştirmiştir. Hiç kimsenin erişemiyeceği sırları ona
sezdirmiştir. Bu saf ve temiz kul, Allah (CC) tarafından seçilmiş, sevilmiş ve Hakk’a
(CC) cezbedilmiştir. İlâhi hikmetleri çözüldüğü kapıya yalnız bu insan yetişmiştir.
Hidayet yolları buna açıktır. Bunda istidat çok büyüktür. Ve bütün sırları anlamak
kabiliyeti vardır. Bunda bilgi sonsuz, hikmet ölçüsüzdür. Bu zat, Allah (CC) yolunda
bir şahtır. Hak yola o çağırır, kötülükleri onlara o gösterir, kıyamet günü şefaatçi,
dünyada temiz, Allah (CC) indinde herşeyi makbul ve merguptur. Doğrudur,
doğruluğu tastiklidir. Resul (AS) ve Nebilerin (AS) vekilidir. İşte Peygamberler (AS),
bunları vekil etmiştir.
İşte son had buraya kadar… İnsanoğlunun son durağı bu makama varır. Buradan öte
Peygamberlik başlar. Sana bu insan lazım. Bunu ara, bulunca muhalefet etme,
sözlerine darılma, uzak kalmaktan hoşlanma. Onu sev ve sözlerine bağlan, her
nereye varsan böyle birini ara ve zihninde onu gezdir. Şunu bil ki: O ne söylerse
selamet ondadır. Helak, bataklık başkadadır. Allah’tan (CC) onu iste, yol bundan
başkaya varmaz. Himmet başkalarında yoktur. Yolunu bu ülkeye vardırmayan
kurtulamaz. Ama Allah (CC) başka türlü emretmiş ise bir şey denemez. Allah’ın
(CC) doğru yolu gösterdiği kimselere kimse şaşmaz.
Ey iman sahibi; insanları sana bölüm bölüm gösterdim. Kendini düşün, eğer gözün
varsa bak. Bu sayılanlara basiret gözünü gezdir ve kendine bir sığınak ara. Eğer
kendine acıyorsan bunu yap ve kurtul.Allah (CC) , bize ve sana verdiği ve razı
olduğu yolları göstersin… Amin!…